در فصل بهار، بسیاری از مردم برای گردش و تفریح راهی طبیعت می شوند. تغییرات ناگهانی شرایط جوی در بهار، از سایر فصول سال بیشتر است. لذا کم نیستند افرادی که هنگام طبیعت گردی ناگهان با ابری شدن آسمان و رعد و برق مواجه می شوند. از طرفی صاحبان مشاغلی که در فضاهای بسیار باز کار می کنند، مانند چوپان ها و کشاورزان بیشتر از سایر مردم، این پدیده را می بینند.

به هرحال، صاعقه گذشته از زیبایی و شکوهی که دارد، می تواند خطرآفرین باشد. دومین علت مرگ ناشی از بلایای آب و هوایی بعد از سیل، رعد و برق است.

رعد و برق، یک تخلیه طبیعی جریان الکتریکی است که به دنبال برخورد توده های عظیم بار مثبت و منفی ابرها، آزاد می شود. این تخلیه انرژی، نور و صدای عظیمی را تولید می کند که با توجه به سرعت زیادتر نور نسبت به صدا، اول برق دیده می شود و پس از مدتی نهیب رعد به گوش می رسد.

بنابر این برخورد صاعقه با ولتاژ بالایی که دارد به بدن انسان، سبب آسیب می شود. بیشترین و بدترین عوارض در قلب و سیستم عصبی رخ می دهد. شایع ترین علت مرگ، ایست قلبی است. صدمه به سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع)، دومین گروه از صدمات ناتوان کننده است که سبب فراموشی، گیجی، از دست دادن فوری هوشیاری، ضعف، صدمات داخل جمجمه ای، و حتی عدم تکلم به صورت کوتاه مدت، اختلال حافظه، تشنج و فلج می شود.

رعد و برق همچنین می تواند باعث اختلال بینایی، خشکی چشم، آب مروارید (حتی تا 6 ماه بعد)، وزوز گوش، پاره شدن پرده گوش، کاهش شنوایی، سوختگی پوست، خستگی مزمن و بالاخره انواع صدمات و شکستگی ها ناشی از افتادن مصدوم شود.

پس بهتر است قبل از سفر، به پیش بینی آب و هوای محلی دقت کنید. حین سفر هم نیم نگاهی به شرایط جوی داشته باشید.

اگر در فضای بسیار باز بودید و برق آسمان را دیدید، زمان بگیرید: اگر صدای رعد قبل از 30 ثانیه به گوش رسید، بلافاصله به دنبال سرپناه باشید، چراکه صاعقه نزدیک شماست. حتی وقتی فقط صدای رعد را می شنوید، اما برقی را نمی بینید، به دنبال سرپناه  باشید.

سرپناه یعنی هر ساختمان کاملا محصور. بهترین سرپناه، ساختمانی عایق شده و مجهز به سیستم برق گیر است. در برخی مناطق پرصاعقه دنیا، اطاقک های تماما فلزی و ایمن در فضاهای باز تعبیه می کنند.

اما وقتی چنین امکانی وجود ندارد، بدانید که سایر سرپناه ها مانند سایبان معمولی، صخره های بزرگ، دیوار و … به هیچ وجه ایمن نیستند.

اگر سرپناهی وجود ندارد، در پست ترین نقطه ممکن، سرپا و روی پنجه ها بنشینید، سر را بین زانوها قرار دهید و با دست گوش های خود را بگیرید. هرچه تماس با زمین کمتر باشد، بهتر است. به یاد داشته باشید که بدترین حالت، خوابیدن روی زمین است.

اگر خودرویی وجود دارد، می توان داخل آن نشست؛ شیشه ها را بست و از تماس با قسمت های فلزی خودرو پرهیز کرد.

مناطق مرتفع را فورا ترک کنید.

از قرار گرفتن کنار اجسام بلند مانند درختان، دکل ها، میله های پرچم و … اجتناب کنید. اگر در جنگل هستید، ناگزیر به کنار درختان کوتاه تر بروید.

وسایل فلزی، مواد قابل اشتعال، تبلت و تلفن همراه خود را کنار گذاشته و از آنها فاصله بگیرید.

اگر مشغول شنا، ماهیگیری یا قایق سواری هستید، هرچه زودتر از آب دور شوید.

اگر درون قایق هستید و تا ساحل فاصله دارید، وسط قایق به شکلی که در بالا اشاره شد، بنشینید.

اگر درون ساختمان هستید، وسایل برقی را خاموش کنید و از تماس با آب لوله کشی بپرهیزید.

شرایط، زمانی عادی و ایمن است که از آخرین رعد و برق، 30 دقیقه گذشته باشد.